KULLANIMLAR VE DOYUMLAR PERSPEKTİFİNDEN RADYO DİNLEME ALIŞKANLIKLARI VE DOYUMLARI

 

Mihalis Kuyucu

Yrd. Doç. Dr., Istanbul Aydın Üniversitesi University, TÜRKIYE

michael@michaelshow.net, michaelkuyucu@gmail.com 

 

Abstract

Radio Listening Habits and Gratifications from the Perspective of Usages and Gratifications

Radio that can convert sounds to dreams and images and can establish a personal connection with the inner world of the societies has succeeded in becoming the most genuine and dynamic medium of all times. Developing further with the advancement of new communication technologies and integrating with digital media, radio has become mobilized and was able to stand by its consumer at all times. Today, radio has turned into both a global and a mobile platform thanks to smart phones and new media. This transformation has demonstrated that the radio is still an effective medium and it will increase with every technology that is advanced. For this reason, attributing a "nostalgic" atmosphere to the radio does not do it justice. What is important is to determine what kind of a relationship is established with its users as part of this transformation that the radio has undergone and detect how the new generation radio listeners deplete the radio medium and the attitudes towards this medium while presenting contents suitable for these target groups. This study aims to determine how the radio listeners are satisfied while listening to the radio based on the perspective of uses and gratifications. The first section of the analysis presents a literature review on the theory of uses and gratifications. This section also presents the research studies conducted with regard to the origin of the Uses and Gratifications Theory and their application to different media within the historical context. The second part of the study presents the results of the survey conducted with 448 objects selected through simple random sampling and factor analysis is conducted with regard to the motivations of the listeners to use the radio. As a result of the analysis, the loads of the factors for cognitive needs, emotional needs, need for personal integration, social integration need and the need to escape from reality have been calculated. Whether the gratifications vary based on gender, age, civil status and radio listening period has been analyzed with the relevant tests. As a result of the analysis, it has been concluded that women have a positive attitude towards the views conveyed at the radio scale, single listeners are more gratified from the radio and single listeners are able to gratify their cognitive, emotional and personal integration needs more from the radio.  Radio gratifies the cognitive, emotional and personal integration needs more for the listeners who listen to the radio for more than 1 hour daily. As age increases, the level of participation in the expressions provided in the research scale of the radio listener become more positive. Radio gratifies cognitive requirements of the participants more as the educational levels increase and emotional requirements of the participants more as their educational levels decrease.

 

Keywords:  Radio, Radio Broadcasting, Usages and Gratifications, Radio Listening Habits

 

Özet

Sesi hayaller ile görüntüye çevirebilen ve toplumların iç dünyası ile öznel bir iletişim kurabilen radyo mecrası tüm zamanların en samimi ve dinamik mecrası olmayı başarmıştır. Yeni iletişim teknolojilerinin gelişmesi gelişen ve dijital medya ile bütünleşen radyo mobilleşerek tüketicisinin her an yanında olmayı başarmıştır. Bugün radyo akıllı telefonlar ve yeni medya sayesinde hem küresel hem de mobil bir platforma dönüşmüştür. Bu dönüşüm radyo mecrasının hala etkin bir mecra olduğunu ve bu her gelişen teknoloji sayesinde arttıracağını göstermiştir. Bu nedenle radyoya “nostaljik” bir hava katmak ona haksızlık yapmaktadır. Önemli olan radyonu bu yaşadığı dönüşüm içinde kullanıcısı ile ne tür bir ilişkide olduğunu saptanması ve yeni nesil radyo dinleyicisinin radyo mecrasını nasıl tükettiğini ve bu mecraya yönelik tutumlarının tespit edilerek hedef kitlelere uygun bir içerik sunmaktır. Bu çalışmada radyo dinleyicisinin kullanımlar doyumlar perspektifinden hareketle radyo dinlerken hangi doyumları aldığının tespiti hedeflenmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde kullanımlar ve doyumlar kuramı hakkında literatür çalışması yapılmıştır. Bu bölümde Kullanımlar ve Doyumlar kuramının çıkış noktası ve tarihsel bağlamda mecralara uygulanışı ile ilgili yapılan araştırmalara yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde basit tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 448 deneğe bir anket uygulanmış ve dinleyicilerin radyoyu kullanma motivasyonlarıyla ilgili olarak faktör analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda bilişsel ihtiyaçlar, duygusal ihtiyaçlar, kişisel bütünleşme ihtiyacı,  sosyal bütünleşme ihtiyacı ve gerçeklerden kaçış ihtiyacı faktörlerinin yükleri hesaplanıştır. Doyumların cinsiyete, yaşa, medeni duruma ve radyo dinleme süresine göre farklılık gösterip göstermediği ilgili testlerle analiz edilmiştir. Analiz sonucunda, kadınların radyo ölçeğinde yer alan görüşlere daha olumlu yaklaştığı, bekârların radyodan daha fazla tatmin elde ettiği, ayrıca radyonun bekârların bilişsel duygusal ve kişisel bütünleşme ihtiyaçlarını daha fazla tatmin ettiği sonucuna varılmıştır.  Radyo, günde 1 saatten fazla süre radyo dinleyenlerin bilişsel, duygusal ve kişisel bütünleşme ihtiyaçlarını daha fazla tatmin etmektedir. Yaş arttıkça, radyo dinleyicisinin araştırma ölçeğinde yer alan ifadelere katılım düzeyi daha olumlu hale gelmektedir. Radyo, öğrenim düzeyi arttıkça, katılımcıların bilişsel ihtiyaçlarını daha fazla tatmin ederken, öğrenim düzeyi azaldıkça, katılımcıların duygusal ihtiyaçlarını daha fazla tatmin etmektedir.

 

Anahtar Kelimeler: Radyo,  Radyo Yayıncılığı, Kullanımlar Doyumlar, Radyo Dinleme Alışkanlıkları